ေမးဟုတ္ကဲ့ပါသမီးကိုေမးခြန္းေလးတခုေမးခ်င္လို႔ပါ
အန္တီက ahrc ကပါအန္တီသိခ်င္တာကသမီးတို႔ကခ်ငိေဒသမွာတိုင္းရင္းသားေဒသ
ေတြမွာရွိတဲ့လူ႔အခြင့္အေရး human right violation ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတဲ့အေပၚမွာသမီးအေနနဲ႔ကခ်ငိတိုင္းရင္းသူတေယာက္အေနနဲ႔ဘယ္လိုမ်ားျမင္ပါသလဲဘယ္လိုမ်ားသေဘာထားပါသလဲ
ေျဖHuman right violation တခုပဲေျပာမယ္ဆိုရင္မျပည့္စံုဘူးအဲတာကိုေမးတဲ့ေမးခြန္းတခုဆိုေပမဲ့သမီးအေနနဲ႔တခုပဲေျဖလို႔မရပါဘူးနိင္ငံေရးအေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔နဲနဲေတာ့ပါ၀င္လာရမယ္ဘာလို႔လဲဆိုလို႔ရွီရင္ဆက္စပ္ေနတယ္
human right violation လုပ္တယ္ဆိုတာလဲနိင္ငံေရးနဲပတ္သက္တဲ့
ေရာေထြးပါ၀င္တာေၾကာင့္ခံစားခ်က္ေျပာပါဆိုေတာ့အဲဒါကိုသမီးဘာကိုေျပာခ်င္လဲဆိုလိုရွိရင္သမီးတို႔ကခ်င္
ျပည္နယ္အတြင္းမွာဘာေတြျဖစ္ေနလဲဆိုလို႔ရွိရင္ျပည္နယ္သူျပည္နယ္သားေတြကအရင္ကသေဘာတူညီ
ခ်က္ေတြထားရွိခဲ့ၾကတဲ့ပင္လံုစာခ်ဳပ္ထားရွီခဲ့တယ္ယံုၾကည္ခ်က္ေတြထားရွီခဲ့သေဘာတူညီတာေတြထားရွီခဲ့
ၾကတယ္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တခုျဖစ္လာတယ္
ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္အထိျဖစ္မလာခဲ့ဘူးျဖစ္မလာခဲ့တဲ့အျပင္နစ္နာမႈေတြဆံုးရွံးမႈေတြအမ်ားၾကီးအမ်ားၾကီးရွိခဲ့တယ္ဆိုေတာ့အဲဒီလိုမ်ဳိးမ်ားလာခဲ့တဲ့အဆံုးမခံနိင္တဲ့အဆံုးမွာစစ္ျဖစ္လာတဲ့အထိျဖစ္လာတယ္ဒီကေနပဲစေျပာရ
မယ္ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့သမီးကေရွေနတေယာက္ဆိုေတာ့ human
right violation case ေတြကိုင္တြယ္ရင္းမွသိလာရတာျဖစ္ေတာ့သမီးအျမင္
ေလးေျပာပါဆိုေတာ့သမီးတို႔မွာ human right violation မွာအရမ္း
hot ျဖစ္တာေတြရွိ
တယ္တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ မhot ပဲနဲျဖစ္သြားတာေတြရွိတယ္သမီးတို႔ဆီမွာစစ္ပြဲျဖစ္တာေဒသမွာအ
ဓိကခံရတာကျပည္သူလူထုေတြဆိုေတာ့ျပည္သူလူထုေတြဒုက ©ခေရာက္ၾကတယ္ခေလး
ေတြမွာလည္းက်န္းမာေရးခ်ဳိတဲ့လာတယ္ျပီးေတာ့ေနာက္ဒီရုံးေတြမွာေရက္လာတဲ့
idp ေတြ
ပိုမ်ားလာတယ္ case ေတြမွာ human right violation အမ်ားၾကီးျဖစ္တဲ့ဟာအမ်ားၾကီးရွိ
တယ္ဒါဆိုေတာ့သမီးတို႔အေနနဲ႔စိတ္မေတာင္းစရာ၀မ္းနဲစရာေလးေတြရွိတယ္သူတို႔ျပန္သြားရမဲ့အေနအထားမွာမျပန္ရဲဘူးဒီမွာရွိေနတဲ့အခါမွာေတာ့သူတိုမွာအခက္အခဲအမ်ားၾကီးရွိတယ္သူတို႔ရဲ႕က်န္းမာေရး
human right violation ကိုေတာ္ေတာ္ေလးကိုမွျပန္လည္ျပီးကု
စားရအံုးမယ္လို႔ေျပာခ်င္တယ္
ေမးဟုတ္ကဲ့ပါေနာက္တခုကေလအန္တီသိခ်င္တာကသမီးတို႔ရဲ႕တိုင္းရင္းသားေဒသမွာအဓိကသမီးတို႔ကခ်င္ေဒသမွာအခုလက္ရွိျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေနပါတယ္အဲဒီအေပၚမွာသမီးအေနနဲ႔ျပည္သူတေယာက္အေနနဲ႔
ဘယ္လိုမ်ားျမင္ပါသလဲဘယ္လိုသေဘာထားပါသလဲ
ေျဖသမီးအေနနဲ႔အဲ့ဒီအေပၚမွာထားတဲ့သေဘာထားကေဆြးေႏြးမႈမေန႔က၃၀ရက္ေန႔ေပါ့ေနာ္
လုပ္သြားတဲ့အေပၚမွာေကာင္းတဲ့ဖက္ကိုသြားေနတယ္လို႔ျမင္ပါတယ္အခ်က္ရခ်က္အရသေဘာတူညီမႈေတြ
လုပ္ထားတယ္လက္မွတ္ေတြထိုးထားတယ္မွန္ပါတယ္လက္မွတ္ေတြထိုးထားတာေကာင္းပါတယ္ဒီအထဲမွာလဲကိုယ့္နိင္ငံတိုးတက္ဖို႔ဆက္လက္ေဆာင္ရႊက္ဖို႔လိုေနေသးတယ္တစ္ခ်က္ကနိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈေတြသတ္
မွတ္ဖို႔ဒါမွလုပ္ေဆာင္မႈေတြေနာက္အ
ျပစ္အခတ္ရပ္ဆဲေရးလုပ္ေဆာင္ဖို႔မဟုတ္ပဲနဲ႔ေလွ်ာ့ခ်တဲ့အထိလုပ္ေဆာင္ဖို႔သေဘာတူညီ
ခ်က္ေတြလုပ္ထားတယ္အၾကိဳက္ဆံုးကေတာ့နံပါတ္၃အခ်က္ေပါ့ေနာ္၂ဖက္ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါ၀င္တဲ့ေစာင့္
ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ေတြ joint see committee ဖြဲ႔ထားတာမႈအားျဖင့္သေဘာ
တူညီထားတာေတြရွီတယ္ဒါေတြကသိပ္ေကာင္းတဲ့သေဘာတူညီခ်က္ေတြျဖစ္တယ္ idp ေတြအတြက္လဲထဲ့သြင္းစဥ္းစားေပးတာေတြ႔ရေတာ့အဲ့ဒါေတြလဲေက်နပ္တယ္အဲ့ဒီမွာက်န္တဲ့အပိုင္းေတြလဲအမ်ားၾကီးလုပ္ေဆာင္ခဲ့လို႔သမီးတို႔သေဘာတူညီခ်က္အရလုပ္ေဆာင္ခဲ့လို႔သမီးတို႔အေနနဲ႔ဒီအေၾကာင္းအရာ
ေတြအေပၚမွာျမင္တဲ့အျမင္ကဘာလဲဆိုေတာ့သူတို႔အေနနဲ႔ဒီလိုေတြေရးထားေပမဲ့ဘယ္ေန႔ဘယ္ရက္ဘယ္အခ်ိန္ကစျပီေတာ့ဒီသေဘာတူညီခ်က္ကိုေဆာင္ရႊက္သြားမယ္ဆိုတာသူတို႔ရဲ႕တိက်တဲ့အခ်ိန္အဲဒါေတြမပါရွိ
ေသးတာပဲအဲ့ဒီအတြက္မို႔လိုသတ္မွတ္ခ်က္တခုေပါ့ေနာ္ဘယ္လိုျပဳလုပ္ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔
ျပည္သူတေယာက္အေနနဲ႔ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္ျပီးေတာ့အဲဒီလိုျပဳလုပ္သြားနိင္ဖို႔မကပဲနဲ႔လက္ေတြ႕
အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္ရႊက္သြားၾကဖို႔အဲဒါကိုလဲတိုင္းရင္းသူတေယာက္အေနနဲ႔ေမွ်ာ္
လွ်င့္ပါတယ္
ေမးဟုတ္ကဲ့ပါသမီးက
kaghin legal aid network မွာလုပ္ေနတဲ့ေရွ႕ေနတေယာက္ဆိုေတာ့
သမီးတို႔အဖြဲ႔အေနနဲ႔ကခ်င္ေဒသအတြင္းမွာဘာေတြလုပ္ေဆာင္ေနပါသလဲ
ေျဖဘာေတြလုပ္ေဆာင္ေနလဲဆိုလိုရွိရင္အခု
human right case ေတြကိုင္တြယ္ေနပါတယ္
တရားရံုးမွာေရာက္လာတဲ့၁၇၊၁အျခားေပါက္ကြဲ၃အမႈေတြကိုသမီးတို႔အေနနဲ႔ကိုင္တြယ္တယ္ကိုင္တြယ္တယ္ဆိုတာဒီအမႈေတြမကဘူးအျပင္မွာရွိတဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးနဲ႔ျပည္သူနဲ႔ျဖစ္တဲ့အမႈေတြကိုသမီးတို႔အေနနဲ႔ကိုင္တြယ္ေနပါတယ္ဘာေၾကာင့္အဲ့ဒါကိုကိုင္တြယ္လဲဆိုရင္သမီးတို႔ဒီအဖြဲ႔ဖြဲ႔ရျခင္းရည္ရႊယ္ခ်က္ကိုအရင္ရွင္းျပမွျဖစ္မယ္အနည္းငယ္ျပန္ေျပာခ်င္ပါတယ္သမီးတို႔မွာဒီလို
case ေတြအမ်ားၾကီးအမ်ားၾကီးရွိလာတဲ့အခါမွာအရင္တံုးကေတာ့တေယာက္
တေယာက္စီလုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကတာအဲ့ေတာ့ေနာက္ပိုင္းမွာသမီးတိုကဘာျဖစ္လို႔ဒီအဖြဲ႔ရသလဲဆိုလို႔ရွိရင္တ
ေယာက္ခ်င္းလုပ္ေဆာင္တာထက္စုစုစည္းစည္းလုပ္ေဆာင္တာက်စ္က်စ္လစ္လစ္နဲ႔လုပ္ေဆာင္လာနိင္မယ္ဆိုျပီး
kachin legal aid network ဆိုျပီးေတာ့ ဖြဲ႕စည္း
လာတာျဖစ္ပါတယ္ဒါေပမဲ့ kachin legal aid network group အေနနဲ႔ကခ်င္လူမ်ဳိးတခု
ထဲအတြက္္ပဲရည္ရႊယ္ျပီးဖြင့္လွစ္ျခင္းမဟုတ္ပါဘူးသမီးတို႔အေနနဲ႔ဒီကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း
မွာရွိတဲ့လူထုအားလံုးလူမ်ဳိးမေရႊးဘာသာမေရႊးအားလံုးအတြက္ဖြဲ႔စည္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္လက္
ရွီသမီးတိုအေနနဲ႔ကိုင္တြယ္ေနတာကိုအန္တီတို႔အေနနဲ႔ေနာက္ပိုင္းလာျပီးေတာ့ေလ့လာၾကည္လို႔ရပါတယ္အဲ့ဒါဘာလဲဆိုေတာ့ကခ်င္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕
case ေတြပဲမဟုတ္ဘူးဆိုတာျပခ်င္
ပါတယ္သမီးတို႔ဆီမွာလာအပ္တဲ့ case ေတြရွီတယ္ ဟုတ္ကဲ့ပါ သမီးတို႔ဒီအဖြဲ႕ရဲ႕ရည္ရႊယ္
ခ်က္ကိုကဘာလဲဆိုလို႔ရွိရင္ဒီလို human right violation case ေတြကိုပဲကိုင္တြယ္ဖို႔ရန္
အတြက္ရည္ရႊယ္တယ္ေနာက္ျပီးတျခားမႈးယစ္ case တို႔ေနာက္ဒီတရားမမႈေတြကိုေတာ့
သမီးတို႔အေနနဲ႔ကိုင္တြယ္ဖို႔မဟုတ္ပါဘူးဒ့ေပမဲ့အဲ့ဒီလိုမ်ဳိးေတြကတကယ္တကယ္
human right violation နဲ႔ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုရင္သမီးတို႔၀ိုင္း၀န္းေဆြးေႏြးသြားနိင္ပါ
တယ္ဒီအမႈမွာဒီ case ကိုကိုင္တြယ္ရမယ္မကိုင္တြယ္ရဘူးဆိုတာလူၾကီးေတြကဆံုးျဖတ္
ခ်က္ခ်ရင္သူတို႔ကကိုင္တြယ္သင့္တယ္ကိုင္တြယ္ရမယ္ဆိုရင္သမီးတို႔အေနနဲ႔တိုင္တြယ္
မယ္သမီးတို႔အေနနဲ႔ဒီလိုကိုင္တြယ္တဲ့အခါမွာအခမဲ့ေဆာင္ရႊက္ေနၾကပါတယ္
အခမဲ့ေဆာင္ရႊက္ေနတာဘာေၾကင့္လဲဆိုရင္သမီးတို႔ဒီအဖြဲ႔မွာပါ၀င္တဲ့သူေတြအကုန္လံုးက
ဒီဟာပဲလုပ္ရမယ္တိုတဲ့သတ္မွတ္ခ်က္မရွိပါဘူးတျခား case ေတြ personal ေဆာင္ရႊက္
ခြင့္ရွိတယ္လက္ခံခြင္ရွိတယ္ဒီအဖြဲ႔ထဲမွာ၀င္လာတဲ့ case ေတြကိုတာ၀န္ခြဲေ၀ျပီးေတာ့မွယူ
ၾကတယ္ျပီးေတာ့မွအဖြဲ႔ရဲ႕ case ကိုေတာ့သမီးေတာ့အေနနဲ႔အင္တိုက္အားတိုက္စုစုစည္း
စည္းနဲ႔လုပ္ၾကတယ္ကိုယ္ရဲ႕ personal case ကိုေတာ့အကုန္လံုးက human right
case
ေတြျဖစ္ကိုျဖစ္ရမယ္ျဖစ္တဲ့ဟာေတြကိုပဲကိုင္တြယ္ပါတယ္အဲ့ဒီလိုမ်ဳိးကန္႔သတ္ခ်က္ေလး
ေတြရွီပါတယ္
ေမးဟုတ္ကဲ့ပါေက်းဇူးတင္ပါတယ္
0 comments:
Post a Comment